3-)Avrupa Topluluğu Organları :

    Avrupa Birliğinin Organları son şekli ile Maastricht Andlaşması'nın G/6. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre ana organlar: Avrupa Parlamentosu, Konsey, Komisyon, Adalet Divanı ve Sayıştaydır. Konsey ve Komisyan'a birer danışma organı olarak Ekonomik ve Sosyal Komite ile Bölgeler Komitesi yardımcı olmaktadır.

    Uygulamada Avrupa Topluluğu'nun motoru Komisyondur. 20 üyeden oluşur. Alınan kararları denetler, Konsey ve Avrupa Parlamentosunda kararların alınmasına yar-dım eder, örgütün tüm yönetsel işlemleri komisyona bağlı organlar tarafından yürütülür.

    Avrupa Parlamentosu, son katılımlarla 626 parlamenterden oluşur. Her üye devlette halk tarafından doğrudan seçilirler. Görevi denetim ve danışma olmakla birlikte Maastricht Andlaşması ile bazı yasama faaliyetlerine katıl-ması da kabul edilmiştir.

    Adalet Divanı, ortak yargı organıdır. 15 yargıçtan oluşur. Yardımcı olan savcılar da vardır. Adalet Divanının görevi, Andlaşmanın yorum ve uygulanmasında hukuka uymayı sağlamaktır. Divan kararları bağlayıcıdır. (9)

    4- Avrupa Birliği Hukuk Düzeni :

    a-) Niteliği :

    Avrupa Topluluğu'nun Hukuk düzeninin niteliği konusunda uluslararası hukuk mu, iç hukuk mu, yoksa özgül bir hukuk düzeni mi olduğu konusu çok tartışılmış-tır.

    Topluluk hukuku, üye devlet hukuk düzenlerinden ayrı, bağımsız bir hukuk düzeni teşkil etse de, homojen ve kendine özgü bir hukuk düzeni teşkil etmemektedir.(10) A.Füsun Arsava'nın bu görüşüne karşılık " Avrupa Topluluğu'nun kendine özgü bir hukuk düzeni vardır" diyen Cenk Alp Durak'a göre topluluk hukuku "genel olarak bir hukuk düzeninin sahip olması icap eden iki temel ögeyi haizdir:

    -Uyulması gereken bir kurallar bütünü

    -Örgütlenmiş bir toplumsal yapı aracılığıyla bu kurallara uyulmasını sağlamak (yaptırım)." (11)

    Bu konudaki diğer bir görüş ise, "uluslararası hukuk ile ulusal kamu hukukunun unsurlarını bir arada taşımakla birlikte, ikisinden de ayrı, özgül ve özerk bir hukuk kategorisi olduğu yönündedir.

    Topluluk hukukunun değişik yönü, üye devlet hukuklarının üstünde yer alması ve onlarla bütünleşmek zorunda olmasının yanında, ayrı bir varlık olarak yapılanmış olmasıdır.

    Bu doğrultuda, Topluluğun özgül nitelikteki hukuku için kullanılabilecek en iyi terim Pescatore'un ifadesiyle "bütünleşme hukuku"dur. (12)

    Bu konuda görüşüne başvuracağımız son bilim adamı ise İzzettin Doğan olacak. Doğan'a göre;

    "Avrupa Topluluklarını kuran devletler, aralarında akdettikleri andlaşmalar ile yeni bir uluslararası hukuk düzeni" kurmuşlar ve bu sonucu elde etmek için egemenlik yetkilerinin bir kısmını, andlaşmalarla vazettikleri normatif hukuk düzenini işletmek üzere, bu Toplulukların kurumlarına ya terk etmişler veya birbirleriyle ilişkilerinde kullanmaktan vazgeçerek sınırlamışlardır. Paris ve Roma andlaşmalarıyla kurulan bu yeni uluslararası hukuk düzenine uluslar üstü bir nitelik veren de, üye devletlerin bazı alanlarda egemenlik yetkilerini birbirlerine karşı kullanmaktan süresiz olarak vazgeçmeleri, bazı alanlarda da Topluluk Kurumları lehine egemenlik yetkilerinin icra-sından süresiz olarak feragat etmeleriydi. (13)

    Sonraki gelişmeler özellikle 1987'de yürürlüğe giren "Avrupa Tek Senedi" ve "Maastricht Andlaşmaları", Doğan'ı destekler biçimde üye devletlerin topluluğa terk ettikleri yetkilerinin artması ve bundan sonrada artacağının işaretini vermiştir. Ve artık gittikçe Topluluk Hukukunun kendine özgü yeni bir hukuk kategorisi oluşturmak yönündeki karakteri belirginleşmektedir.

Önceki Sayfa (2/8) - Sonraki Sayfa (4/8)